Εκδηλώσεις

 

Καλοκαίρι 2006


21 Ιουνίου-31 Αυγούστου

Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού Βερολίνου

Εγκαίνια:
Τε., 21 Ιουνίου 2006, 8 μ.μ.

Ώρες κοινού: Δε.-Πα. 10 π.μ.-4 μ.μ.

Μια έκθεση του
Οργανισμού Προβολής Ελληνικού Πολιτισμού


"Η άδολη ματιά"

Ελλάδα 1940-1980

έκθεση ασπρόμαυρης φωτογραφίας
:

 

Χρήστος Αλειφέρης

Τακης Ζιώγας

Πέτρος Μπρούσαλης

Κυριάκος Ντελόπουλος

Θανάσης Τσαγκρής

 

Επιμέλεια: Άλκης Ξ. Ξανθάκης

 ψηφιακή πινακοθήκη

Πέντε Έλληνες φωτογράφοι, επαγγελματίες και ερασιτέχνες, από τους οποίους οι τέσσερις είναι στη ζωή, ασχολήθηκαν με τη φωτογράφηση του ελληνικού χώρου. Οι παλαιότερες φωτογραφίες τους είναι από τη δεκαετία του 1940, από τον Χρήστο Αλειφέρη και οι νεώτερες από τη δεκαετία του 1980 από τον Τάκη  Ζιώγα. Ορισμένοι καλύπτουν αποκλειστικά τον τόπο όπου έμεναν , ο Αλειφέρης  την Καλαμάτα και ο Ζιώγας την Καστοριά, ενώ οι υπόλοιποι (Πέτρος Μπρούσαλης, Κυριάκος Ντελόπουλος, Θανάσης Τσαγκρής) κινούνταν σε όλη την Ελλάδα.
Η πιο φωτογραφημένη περίοδος είναι από το 1950 μέχρι το 1970, που αποτέλεσε και την περίοδο των σημαντικών αλλαγών στη δομή της Ελληνικής κοινωνίας. Κοινό τους γνώρισμα η μεγάλη αγάπη τους  για τον ελληνικό χώρο και τους ανθρώπους του. Τη ζωή και την καθημερινότητα του έλληνα που προσπαθούσε να τα «φέρει βόλτα» και να επιβιώσει κάτω από αντίξοες συνθήκες.
Η ελληνική ύπαιθρος συγκίνησε όλους αυτούς τους φωτογράφους. Καθοριστικό ρόλο σ’ αυτό έχει ο έλληνας εργαζόμενος. Είτε στην πόλη είτε στις αγροτικές ασχολίες. Η προσέγγισή τους προς τον άνθρωπο γίνεται με διακριτικότητα  και ευγένεια. Θα έλεγα με σεβασμό.
Δεν αποτελεί γι’ αυτούς μια γραφική φολκλορική φιγούρα –ιδιαίτερα οι παλαιότεροι- αλλά του αποδίδεται η αξιοπρέπεια που ανήκει στον καθένα. Δεν λείπει βέβαια και το χιουμοριστικό στιγμιότυπο, κυρίως μέσα  από τις φωτογραφίες του Θανάση Τσαγκρή, αλλά αυτό σε καμία περίπτωση δεν επιδιώκει  να μειώσει ή να ευτελίσει το θέμα του.
Υπάρχουν και εικόνες που παραπέμπουν σε ιστορικά γεγονότα όπως το Αλβανικό μέτωπο, τον Εμφύλιο, τις «αυθόρμητες» συγκεντρώσεις στις επισκέψεις των βασιλέων, το καθεστώς της 21ης Απριλίου κ.α. Μέσα από τις φωτογραφίες τους βλέπει κανείς με νοσταλγία επαγγέλματα που δεν υπάρχουν πια, τρόπους ζωής που εξαφανίστηκαν ή άλλαξαν, ήθη και έθιμα που ξεχάστηκαν.
Το ελληνικό τοπίο, όπως προαναφέρθηκε, συγκίνησε καθοριστικά και τους πέντε φωτογράφους. Τον καθένα με τον δικό του μοναδικό τρόπο. Οι φωτογραφίες τους, όλες ασπρόμαυρες, κατορθώνουν να προβάλουν δυναμικά και δραματικά τον ελληνικό χώρο. Τον τονίζουν στο μέγιστο σημείο της αισθητικής διάστασής του. Η προσπάθειά μου ήταν η προβολή του χώρου αυτού μέσα στον οποίο εργάστηκαν οι φωτογράφοι και όχι ο κάθε φωτογράφος ξεχωριστά. Γι αυτό άλλωστε και οι φωτογραφίες  δεν είναι χωρισμένες στην έκθεση κατά φωτογράφο. Βεβαίως μέσα από το προσωπικό ύφος του καθενός μπορεί κανείς να δει και να συγκρίνει τον διαφορετικό τρόπο με τον οποίο φωτογράφιζαν. Εκείνο όμως που είναι αναμφισβήτητο κοινό γνώρισμα όλων τους  είναι ο τρόπος που προσεγγίζουν τα θέματά τους. Χωρίς σκοπιμότητες, χωρίς υστεροβουλία και χωρίς προκαταλήψεις. Απλά και άδολα, όπως είναι η ματιά τους.
 

Άλκης Ξ. Ξανθάκης, ιστορικός φωτογραφίας



Πε., 6 Ιουλίου 2006
8 μ.μ.

Martin-Gropius-Bau, Βερολίνο
Niederkirchnerstraße 7

Με τη συνεργασία των
Hilti Foundation και του
Φεστιβάλ Βερολίνου

Στο πλαίσιο της έκθεσης
Οι βυθισμένοι θησαυροί της Αιγύπτου

 


"Θυμήσου, σώμα"

Ο Durs Grünbein διαβάζει αποσπάσματα από το έργο του καθώς και από το έργο του Κ. Π. Καβάφη